فهرست مطالب
-
تکیه فیروزکلا
-
نمونه تکیه دوره قاجار
-
پلان تکیه فیروزکلا
-
نماها تکیه فیروزکلا
-
مقاطع تکیه فیروزکلا
-
پلان بام
-
ورودی
-
سقا تالارها
-
ساختار سقا تالار
-
مصالح مورد استفاده در سقا تالارها
-
رواق یا گرد رواق
-
اجزای سقا تالارها
-
ستون
-
انواع ستون
-
سرستون یا کماچه
-
نمونه‌ای از سرستون‌ها
-
نال بالای ستون
-
شیرسر
-
نمونه‌ای از شیرسر در سقف سقا تالارها
-
لب‌بند
-
شوله‌ور
-
ویژگی نقاشی‌های سقا تالارها
-
انواع نقوش سقا تالار
-
زیر سقف نقاشی‌شده تکیه فیروزکلا
-
سرستون مربع و مقرنس‌های چوبی نقاشی‌شده
-
نقاشی با طرح گل و بوته اسلیمی
-
نقش زن قاجاری روی سرستون ضلع شرقی
-
نقش اژدهای افسانه‌ای در یک طرف شیر دانسر
-
گچبری‌های رنگی با طرح گل و بوته اسلیمی
-
نقاشی‌های روی چوب زیر سقف اصلی تکیه
-
ورودی شمالی تکیه با سردر گچبری و طاقچه‌ها
-
اشعار محتشم کاشانی به صورت گچبری با زمینه رنگ آبی
-
نوشته اباعبدالله الحسین به صورت گچبری
-
گلدان نقاشی‌شده با دو پرنده در دو طرف شبیه طاووس
-
دیواره ضلع جنوبی از داخل با گچبری و کتیبه‌ها
-
گچبری‌های با طرح‌های هندسی بر ستون طاق‌نماهای داخل تکیه
-
نقش پرنده با گل و بوته اسلیمی رنگی
-
نقش میوه گلابی به صورت نقاشی بر روی چوب
-
نقش پرواز پرنده به دور گل
-
جمله (عمل استاد میرزا بابا) نوشته‌شده زیر سقف تکیه
-
نقش حیوان افسانه‌ای بر یک طرف شیر دانسر تکیه
-
آسیب‌شناسی
-
ترک‌خوردگی
-
رسوبات سطحی
-
جداول آسیب‌های فضاها
-
آسیب‌های انسانی
-
افزودن تاسیسات زیربنایی
-
نمونه‌ای از وندالیسم موجود روی بنا
معماری تکیه فیروزکلا
تکیه فیروزکلا یکی از نمونه‌های شاخص معماری مذهبی-آیینی در شمال ایران است که نه‌تنها به عنوان مکانی برای اجرای مراسم مذهبی و آیین‌های عاشورایی ساخته شده، بلکه بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی منطقه را نیز بازتاب می‌دهد. این بنا در دوره قاجار بنا شده و ترکیبی از معماری مردمی، مذهبی و تزئینی را در خود جای داده است.
ویژگی‌های شاخص معماری بنا:
-
حیاط مرکزی: همانند بسیاری از تکایا، فضای اصلی بر محور حیاط مرکزی شکل گرفته که امکان گردهمایی جمعیت و برگزاری مراسم را فراهم می‌آورد.
-
سقا تالارها: این تالارها با ستون‌های چوبی و سقف‌های بلند ساخته شده‌اند و محل اصلی تجمع و نمایش‌های آیینی به شمار می‌روند.
-
ستون‌ها و سرستون‌ها: ستون‌های چوبی با سرستون‌های مقرنس‌کاری‌شده و نقاشی‌های سنتی تزیین شده‌اند که جلوه‌ای هنری و آیینی به فضا می‌بخشند.
-
تزئینات نقاشی: نقوش گل و بوته اسلیمی، پرندگان، نقوش اسطوره‌ای و حتی صحنه‌هایی از وقایع مذهبی با رنگ‌های شاد و زنده روی چوب و سقف اجرا شده‌اند.
-
گچبری‌های رنگی: گچبری‌های متنوع با طرح‌های هندسی و کتیبه‌های مذهبی، از جمله اشعار محتشم کاشانی و نوشته‌های مرتبط با واقعه کربلا، در بنا به چشم می‌خورند.
-
مصالح بومی: استفاده از چوب، آجر و گچ هماهنگی خاصی با اقلیم منطقه ایجاد کرده است و بنا را با محیط سازگار ساخته است.
-
عملکرد آیینی: معماری به‌گونه‌ای طراحی شده که هم جنبه‌ی کاربردی (فضای تجمع، نشستن و اجرای مراسم) و هم جنبه‌ی نمادین (تجلی باورهای مذهبی) را در بر دارد.
-
هماهنگی فضایی: ارتباط میان رواق‌ها، تالارها و فضاهای جانبی، با هدف هدایت جمعیت و ساماندهی آیین‌ها شکل گرفته و به معماری حالتی پویا بخشیده است.
در مجموع، تکیه فیروزکلا جلوه‌ای از معماری آیینی ایرانی است که در آن فضا، تزئین و عملکرد در هماهنگی کامل برای بازنمایی آیین‌های مذهبی و ارزش‌های فرهنگی مردم منطقه طراحی شده است.