معماری مساجد ایرانی پیوندی ژرف میان هنر، ایمان و فن است. در طرح مساجد دوره‌ی تیموری و صفوی، توجه ویژه‌ای به تناسبات فضایی، ریتم ایوان‌ها و گنبدهای عظیم دیده می‌شود. استفاده از هندسه‌ی دقیق در پلان‌ها، شکوهی بی‌بدیل به بنا بخشیده و هویت معماری اسلامی-ایرانی را تثبیت کرده است. ایوان مرتفع ورودی، مناره‌ها و گنبدخانه به‌عنوان عناصر شاخص، فضایی روحانی و باعظمت خلق می‌کنند. در حیاط مرکزی، هماهنگی میان فضاهای باز و نیمه‌باز، تجربه‌ای از آرامش و اجتماع را رقم می‌زند. نور و سایه در این معماری نقش کلیدی دارند و با جانمایی دقیق بازشوها، کیفیتی معنوی به محیط می‌دهند. کتیبه‌های خطی و تزئینات آجری نیز، ارتباط میان هنر و معماری را به اوج می‌رسانند. این تلفیق کم‌نظیر باعث شده تا مساجد یزد همواره از آثار شاخص معماری ایران باقی بمانند.