فهرست مطالب ✅
✅ بخش اول : بررسی ویژگی‌ها و عناصر بازار
✅ ویژگی‌های فیزیکی بازار
✅ مقطع شماتیک از چهار نوع بازار در چهار اقلیم مختلف ایران
✅ نمونه راسته در بازار بزرگ تهران
✅ چهارسوق
✅ سرا
✅ هشت طرح برای سراها
✅ قیصریه
✅ تیمچه امین‌الدوله کاشان
✅ نورگیرهای زیبا در سقف بازارها
✅ بررسی وضعیت بازار
✅ عناصر و فضاهای شهری و ارتباطی بازار
✅ راسته اصلی
✅ راسته فرعی
✅ دالان
✅ خانبار یا کالنبار
✅ چهارسو
✅ قیصریه
✅ قیصریه ابراهیم‌خان، نمونه‌ای از یک قیصریه زیبا و کامل در بازار کرمان
✅ میدان
✅ میدان گنجعلی‌خان کرمان
✅ میدان خان یزد
✅ جلوخان
✅ حجره
✅ تیمچه
✅ تیمچه امین‌الدوله کاشان؛ یکی از زیباترین تیمچه‌ها با پلانی پیچیده و کامل
✅ سرا (خان)
✅ سرای درب عباسی در بازار تبریز؛ نمونه‌ای زیبا از سراهای سه‌طبقه ایرانی
✅ سرای وزیر قزوین
✅ بخش دوم : بررسی و شناخت بازار تبریز
✅ موقعیت جغرافیایی استان آذربایجان شرقی
✅ وسعت و تقسیمات استان آذربایجان شرقی
✅ جغرافیای طبیعی و اقلیم استان آذربایجان شرقی
✅ تاریخچه بازار تبریز
✅ نظر تاورینه در مورد بازار تبریز
✅ نظر شاردن در مورد بازار تبریز
✅ مشخصات بازار تبریز
✅ توسعه بازار تبریز در دوره‌های مختلف تاریخی
✅ توزیع رشته‌های کسب‌وکار (۱۳۴۸ ه.ق) در بازار تبریز
✅ راسته‌های بازار تبریز
✅ تیمچه و سرای‌ها سه‌طبقه
✅ سراها و تیمچه‌های بازار تبریز
✅ عملکردهای سرا
✅ فرم‌ها و الگوی فضایی سراها
✅ سرا در بازار تبریز
✅ سرای امیر بازار تبریز
✅ سرای میرزا شفیع
✅ سرای حاج سید حسین جدید
✅ سرای گرجیلر
✅ سرای حاج حسین میانه
✅ تیمچه مظفریه تبریز
✅ شناخت ساختار کالبدی سرا
✅ سرای حاج حسین قدیم بازار تبریز
✅ مجموعه مشیر (گلشن) شیراز
✅ سرای وزیر قزوین
✅ سرای نو کاشان
✅ سرای حاج میرزا کاظم همدان
✅ سرای سادات یزد
✅ سرای میر ابوالحسن تبریز
✅ بازار تبریز – سرای امیر
✅ بازار تبریز – سرای عباسی
✅ شکل هندسی سراهای بازار تبریز
✅ بخش سوم : بررسی سرای شازده کوچک بازار تبریز
✅ تاریخچه
✅ مالکیت بنا
✅ انتظام فضایی قبل و بعد از الحاق پله‌ها
✅ شناخت کاربری‌های اطراف بنا
✅ دسترسی‌های بازار
✅ دسترسی از راسته‌های اطراف به سرای شازده کوچک
✅ بناهای مهم اطراف سرای شازده کوچک
✅ نقشه‌های معماری مربوط به سرای شازده کوچک (پلان، مقطع، نماها و...)
✅ نمای جنوبی، شرقی، شمالی، غربی
✅ شناخت ساختار کالبدی سرای شازده کوچک
✅ پلان طبقه همکف و اول
✅ شناخت روابط معماری اثر
✅ کاربری‌ها
✅ تصاویر زوایای مختلف بنا
✅ شناخت هندسه و تناسبات معماری و اجزای سرا
✅ شکل‌گیری نامنظم فضاها پیرامون حیاط کاملاً هندسی سرا
✅ شناخت تکنیک‌های ساخت
✅ جزئیات اجرایی سقف و سایبان چوبی طبقه دوم
✅ قوس تیز متوسط و پوشش کلاله یا کلیل
✅ مصالح: چوب، گچ، آجر، سیمان
✅ شناخت تزئینات معماری اثر
✅ حذف پله‌های الحاقی و تعبیه پله در داخل پلان
✅ قرینه‌سازی باغچه‌ها و حوض میانی به‌عنوان فضای اجتماعی
✅ بخش چهارم : آسیب‌شناسی سرای شازده کوچک بازار تبریز
✅ آسیب‌نگاری سرای شاهزاده کوچک
✅ رطوبت اشباع‌شده
✅ دسته‌بندی آسیب‌ها
✅ عوامل طبیعی: رنگ‌پریدگی، نازک‌کاری، لک‌ها، آسیب دیدگی نما
✅ عوامل گیاهی: پوک شدن مصالح
✅ عوامل شیمیایی: زنگ‌زدگی آهن، خرابی چوب
✅ عوامل بیولوژیکی: آلودگی، شکستن پله‌ها
✅ عوامل اجتماعی: روکش‌های شیمیایی، بستن طاق‌ها با مصالح نامتناسب
✅ عوامل ساختاری: ترک‌های مورب، ریزش نما
ویژگی‌های معماری بنا
سرای شاهزاده کوچک با طراحی سنتی سراهای ایرانی ساخته شده است. این بنا دارای حجره‌های متعدد است که در دو سوی دالان‌های اصلی و فرعی قرار گرفته‌اند. ایوان‌های آجری و سقف‌های گنبدی‌شکل از ویژگی‌های بارز معماری آن هستند. استفاده از آجر به‌عنوان مصالح اصلی، با تزئینات ساده اما چشم‌نواز همراه است. سقف‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که هم استحکام سازه را تضمین کنند و هم جریان طبیعی هوا را فراهم سازند. نورگیرهای تعبیه‌شده در سقف، فضای داخلی را روشن و دلنشین کرده‌اند. ورودی‌های سرا با قوس‌های بلند، جلوه‌ای باشکوه به بنا بخشیده‌اند. تناسب میان فضاها و مسیرهای ارتباطی باعث تسهیل رفت‌وآمد و فعالیت‌های تجاری شده است. ترکیب ساختار کاربردی و زیبایی‌شناختی، این سرا را به نمونه‌ای کامل از معماری بازارهای ایرانی بدل کرده است. سرای شاهزاده کوچک نشان‌دهنده ارتباط عمیق میان اقتصاد و هنر معماری در بطن جامعه ایرانی است.
جمع‌بندی
سرای شاهزاده کوچک تبریز، میراثی ماندگار از شکوه معماری و اقتصاد سنتی ایران است. این بنا با ساختار دقیق، زیبایی بصری و تاریخ پربار خود، فرصتی ارزشمند برای شناخت هویت فرهنگی و هنری تبریز فراهم می‌آورد. بازدید از این سرا تجربه‌ای منحصربه‌فرد از تاریخ زنده ایران را در اختیار شما می‌گذارد.