ویژگی‌های معماری خانه تاریخی کبیر گرگان
خانه تاریخی کبیر گرگان یکی از شاخص‌ترین بناهای مسکونی قاجاری در شمال ایران است که با معماری درون‌گرا و توجه ویژه به اقلیم منطقه ساخته شده است. حیاط مرکزی مهم‌ترین بخش بنا به شمار می‌رود که علاوه بر تامین نور و تهویه، فضایی دلنشین برای زندگی خانوادگی فراهم می‌کرد.
از ویژگی‌های بارز این خانه، ایوان‌های مرتفع است که ارتباطی روان میان فضای بسته و باز ایجاد می‌کنند و در روزهای گرم تابستان نقش سایه‌انداز دارند. پنجره‌های مشبک چوبی همراه با شیشه‌های رنگین، نه تنها نور را به زیبایی به درون هدایت می‌کنند بلکه جلوه‌ای شاعرانه به فضای داخلی می‌بخشند.
مصالح به‌کاررفته در این بنا، ترکیبی از چوب، آجر و گچ است که به خوبی با اقلیم مرطوب گرگان سازگار شده و استحکام و دوام بنا را تضمین کرده است. تزئینات آجرکاری و گچ‌بری در دیوارها و سقف‌ها، ظرافت هنر ایرانی را به نمایش می‌گذارند و بیانگر سلیقه زیبایی‌شناسانه سازندگان هستند.
تقسیم‌بندی فضایی خانه به دو بخش اندرونی و بیرونی، از دیگر ویژگی‌های معماری آن است که نشان‌دهنده توجه به فرهنگ و روابط اجتماعی ایرانی می‌باشد. همچنین وجود اتاق‌های متعدد با کاربری‌های مختلف، امکان زندگی راحت برای خانواده‌های گسترده را فراهم می‌کرد.
این بنا نمونه‌ای برجسته از هماهنگی میان عملکرد، زیبایی و سنت است و در عین سادگی، هویت و اصالت معماری ایرانی-اسلامی را در خود حفظ کرده است.