🏗️ تحلیل طرح مرمت
طرح مرمت خانه دیلمی بر مبنای دو اصل بنیادین شکل گرفته است: حفظ اصالت و ارتقای کارکرد. از یک‌سو، جزئیات ارزشمند معماری همچون گچ‌بری‌ها، چوب‌کاری‌های ظریف و ایوان‌های سنتی با تکنیک‌های حفاظتی مدرن بازسازی و تقویت شده‌اند. از سوی دیگر، کاربری‌های متناسب با نیازهای امروزی مانند فضاهای فرهنگی و گردشگری به بنا افزوده شده است تا ضمن تداوم حیات، امکان بهره‌برداری پایدار نیز فراهم گردد. [منبع: مجله علمی مرمت ابنیه تاریخی، 1399]
در فرآیند مرمت، استفاده از مصالح بومی و سازگار با اقلیم منطقه اهمیت ویژه‌ای داشته است. به‌عنوان مثال، برای بخش‌های چوبی از گونه‌های محلی مقاوم در برابر رطوبت استفاده شد و برای نما و جداره‌ها نیز مصالح سنتی چون خشت و آجر دستی به کار رفت. همچنین، تکنیک‌های نوینی مانند مقاوم‌سازی لرزه‌ای و بهسازی پی سازه با هدف افزایش ایمنی در برابر حوادث طبیعی لحاظ گردید. [منبع: International Journal of Architectural Heritage, 2019]
🌍 ابعاد فرهنگی و اجتماعی
مرمت خانه دیلمی صرفاً یک اقدام فنی برای حفاظت کالبد بنا نبوده است، بلکه به‌عنوان بستری برای بازآفرینی فرهنگی نیز عمل می‌کند. این بنا پس از مرمت می‌تواند میزبان رویدادهای فرهنگی، نمایشگاه‌های هنری و فعالیت‌های آموزشی باشد که نقش مهمی در ارتقای آگاهی عمومی نسبت به ارزش میراث فرهنگی ایفا می‌کند. حضور گردشگران داخلی و خارجی در چنین فضاهایی، علاوه بر رونق اقتصادی منطقه، منجر به افزایش پیوند مردم با هویت تاریخی‌شان می‌شود. [منبع: Journal of Cultural Heritage, 2021]
از منظر اجتماعی، مرمت خانه دیلمی فرصتی برای ایجاد حس تعلق در میان جامعه محلی فراهم کرده است. مردم گرگان این خانه را بخشی از تاریخ و حافظه جمعی خود می‌دانند و احیای آن موجب تقویت هویت شهری و افزایش افتخار محلی می‌گردد. بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده در ایران، مشارکت مردمی یکی از عوامل کلیدی موفقیت پروژه‌های مرمتی محسوب می‌شود. [منبع: پژوهش‌های معماری ایران، 1400]
بررسی طرح مرمت و احیای خانه دیلمی گرگان نشان می‌دهد که این پروژه نمونه‌ای موفق از همگرایی دانش فنی، اصالت فرهنگی و نیازهای معاصر است. انتخاب صحیح مصالح، توجه به جزئیات تاریخی، و ایجاد کاربری‌های فرهنگی-گردشگری نوین از جمله عواملی هستند که مرمت این بنا را به الگویی برای سایر پروژه‌های مشابه تبدیل می‌کنند.
از سوی دیگر، این طرح اثبات می‌کند که نگاه به میراث معماری نباید صرفاً به جنبه‌های فیزیکی محدود شود؛ بلکه باید ابعاد اجتماعی، فرهنگی و روانی آن نیز در نظر گرفته شود. بازآفرینی چنین خانه‌هایی می‌تواند در ارتقای کیفیت زندگی شهری، تقویت گردشگری پایدار و انتقال ارزش‌های هویتی به نسل‌های آینده نقش بسزایی ایفا کند. [منبع: ICOMOS Reports, 2020]
• شناخت ✅
تاریخچه گرگان ✅
معرفی بنا ✅
جغرافیا ✅
اقلیم ✅
اشاره به ضایعات کلی ✅
مطالعه تاریخی بنا ✅
موقعیت بافت پیرامون بنا و سیر تحول آن ✅
• نقشه ها و مدارک خانه دیلمی ✅
نماهای خانه دیلمی ✅
پلان های خانه دیلمی ✅
مقطع های خانه دیلمی ✅
کاربری پلان های خانه دیلمی ✅
مسیر های دسترسی پلان خانه دیلمی ✅
کشیدگی پلان های خانه دیلمی ✅
• سبک معماری بنا ✅
تکنیک های ساختمانی بکار رفته در بنا ✅
سبک معماری خانه دیلمی ✅
• معماری دوره قاجار ✅
بناهای مسکونی دوره قاجار ✅
• آسیب شناسی بنا ✅
آسیب نگاری ✅
آسیب شناسی ✅
رطوبت اشباع در هوا ✅
رطوبت صعودی ✅
رطوبت ✅
ترک ها ✅
• مرمت: ✅
مبانی نظری طرح مرمت ✅
1) روش حفاظت و مرمت ✅
دیدگاه میراث‌گرایی ✅
دیدگاه توسعه‌گرا ✅
دیدگاه معاصرسازی ✅
2) مبانی نظری طرح ساماندهی خانه دیلمی ✅
میزان مداخله ✅
محورهای اصلی نظری خانه دیلمی ✅
رطوبت اشباع در هوا ✅
رطوبت صعودی ✅
طرح کفسازی حیاط با آجر ✅
طرح مرمت کفسازی طبقه همکف ✅
طرح مرمت کفسازی طبقه اول ✅
طرح مرمت پوشش بام ✅
• طرح احیاء ✅
مبانی نظری طرح احیاء ✅
بررسی گزینه های گوناگون ✅
کاربری ✅
کاربری پلان طبقه همکف ✅
کاربری پلان طبقه اول ✅
سایت پلان خانه دیلمی ✅
طرح کفسازی و محوطه سازی خانه دیلمی ✅
طرح کفسازی ✅
طرح کفسازی طبقه همکف ✅
طرح کفسازی طبقه اول ✅
✨ نتیجه‌گیری: این فهرست جامع و منظم، تمامی ابعاد شناخت، تحلیل تاریخی، سبک معماری، آسیب‌شناسی، مرمت و احیای خانه دیلمی گرگان را در بر می‌گیرد. وجود بخش‌هایی همچون نقشه‌ها، مدارک معماری، سبک‌های قاجاری، طرح‌های مرمت و احیاء نشان می‌دهد که این فایل می‌تواند برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان معماری تاریخی یک مرجع ارزشمند باشد.