خانه امیر نظام گروسی یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری دوره قاجار در شمال‌غرب ایران است که نه‌تنها به‌لحاظ معماری، بلکه از نظر تاریخی و فرهنگی نیز جایگاهی ممتاز دارد. این بنای باشکوه با فرم دو طبقه، ایوانی بزرگ در میانه، و ارسی‌هایی بلند، روایتگر عظمت و منزلت صاحب‌خانه‌ای سیاست‌مدار و تاثیرگذار است. خانه با ترکیبی دقیق از تزیینات فاخر چون آینه‌کاری، گچ‌بری، نقاشی دیواری و شیشه‌های رنگی، فضایی مجلل و تشریفاتی برای پذیرایی و سکونت فراهم می‌کند.
ساختار معماری بر اساس حیاط مرکزی و سازمان‌دهی متقارن فضاها شکل گرفته است. نمای اصلی با ارسی‌های گسترده و ستون‌های چوبی، جذابیتی وصف‌ناپذیر به بنا بخشیده و نور را به‌زیبایی وارد فضاهای داخلی می‌کند. کاربرد مصالح بومی در کنار طرح‌های مهندسی‌شده، خانه را هم از نظر اقلیمی کارآمد و هم از نظر زیباشناسی بی‌نظیر ساخته است. کارکرد امروزی خانه به‌عنوان موزه قاجار، هویت تاریخی آن را تثبیت و نقش فرهنگی‌اش را دوچندان کرده است.